Wie als westerse auteur een verhaal situeert in India, of enig ander 'exotisch' land, begeeft zich in een wespennest. Een klassiek voorbeeld is A Passage to India (1924) van de Engelse schrijver E.M. Forster. Die roman speelt zich af tegen de achtergrond van Groot-Brittannië's koloniale heerschappij over India en het toenemende verzet daartegen. Hoewel literair hoog aangeschreven, is er op A Passage to India ook het nodige afgedongen. Zo schreef Edward Said, bekend van zijn studie Orientalism, dat Forster weliswaar kritiek had op het Britse imperialisme, maar daarin toch niet ver genoeg ging. De minder fraaie kanten van het Indiase nationalisme waren sowieso buiten schot gebleven. In Forsters visie belichaamden India en zijn inwoners vooral het mysterieuze Oosten.
Ondanks de kritiek op Forsters klassieker heeft de Britse schrijfster Carys Davies zich met haar tweede roman Het missiehuis toch gewaagd aan een verhaal over India. Ze geeft er terdege blijk van dat ze oog he…Lees verder
Wie als westerse auteur een verhaal situeert in India, of enig ander 'exotisch' land, begeeft zich in een wespennest. Een klassiek voorbeeld is A Passage to India (1924) van de Engelse schrijver E.M. Forster. Die roman speelt zich af tegen de achtergrond van Groot-Brittannië's koloniale heerschappij over India en het toenemende verzet daartegen. Hoewel literair hoog aangeschreven, is er op A Passage to India ook het nodige afgedongen. Zo schreef Edward Said, bekend van zijn studie Orientalism, dat Forster weliswaar kritiek had op het Britse imperialisme, maar daarin toch niet ver genoeg ging. De minder fraaie kanten van het Indiase nationalisme waren sowieso buiten schot gebleven. In Forsters visie belichaamden India en zijn inwoners vooral het mysterieuze Oosten.
Ondanks de kritiek op Forsters klassieker heeft de Britse schrijfster Carys Davies zich met haar tweede roman Het missiehuis toch gewaagd aan een verhaal over India. Ze geeft er terdege blijk van dat ze oog heeft voor de nog altijd pijnlijke gevolgen van het koloniale verleden en de hedendaagse politieke en religieuze spanningen. Het missiehuis speelt zich namelijk af omstreeks 2014, ten tijde van de parlementsverkiezingen die met veel overmacht werden gewonnen door de hindoe-nationalistische partij van de nu zittende premier Modi.
Hoofdpersoon van de roman is Hilary Byrd, een onhandige en wereldvreemde bibliothecaris van middelbare leeftijd. Om te herstellen van een geestelijke inzinking verlaat hij Londen, reist naar India en vindt in het heuvelachtige dorp Ooty, in het zuiden van het land, onderdak bij een lokale padre. Hoewel Byrd zich vaag bewust is van de politieke en maatschappelijke spanningen, is hij te intens bezig met zijn eigen problemen om zich er mee bezig te houden. Ook heeft hij weinig besef van hoe anderen hem zien. Toch zal zijn lot uiteindelijk worden bepaald door wat zich buiten hem om voltrekt.
Davies beschrijft Byrds innerlijke wereld en zijn verkeer met de mensen in zijn omgeving op een glasheldere en aanschouwelijke manier. De personages en hun dilemma's krijgen gestalte in een paar eenvoudige verhaallijnen in strak gecomponeerde hoofdstukken. Op een prachtig ingehouden manier tekent Davies de basale condities van het bestaan: verwachtingen en teleurstellingen, liefde en haat, egoïsme en medelijden, vreugde en verdriet, leven en dood. Naast Byrd zijn er hoofdrollen voor de padre van wie Byrd het mintgroene missiehuis huurt; zijn aangenomen dochter Priscilla met haar eigen geheime dromen; Jamshed, chauffeur van een tuktuk die Byrd elke dag rondrijdt; en kapper Ravi, die countryzanger hoopt te worden. Allemaal laten ze zich beheersen door hun illusies, hoe broos die ook zijn.
Met Het missiehuis bevestigt Carys Davies het talent waarvan haar debuutroman West al blijk gaf. Dankzij subtiele suggesties en haar zintuig voor de historische context, het koloniale verleden in de eerste plaats, weet ze de valkuilen te vermijden waar veel andere westerse romanciers in blijven steken als ze kiezen voor een 'exotisch' verhaaldecor. In beeldend proza en met een gedempte toon werkt ze toe naar een slot dat toch nog als een onverwachte climax komt.
Davies laat zien hoe het grote doek, met daarop de geschiedenis van landen en politieke en religieuze machten, geweven is uit de draden van gewone mensenlevens.
Vert. Nicolette Hoekmeijer. (The Mission House) Meulenhoff; 268 blz. € 20,99.
Verberg tekst